Nationale buitenlesdag 4 april 2023 – een leerzame dag buiten

Vandaag 4 april vindt alweer de zesde editie van de Nationale Buitenlesdag plaats! Op deze dag gaan ruim 500 scholen naar buiten om te leren. Maar ook als gastouder, kinderdagverblijf en peuterspeelzaal kun je hier aan mee doen natuurlijk.

Nationale buitenlesdag 2023

buitenlesdag

Vandaag geven leerkrachten door heel Nederland buiten les. De Nationale Buitenlesdag, een initiatief van Jantje Beton en IVN, heeft als doel aandacht te vragen voor de verankering van buitenlessen in het reguliere lesprogramma.  Veel leerkrachten lopen tegen obstakels aan als het gaat om het organiseren en geven van buitenlessen en dat is heel jammer.

Het schoolplein is bijvoorbeeld niet geschikt, of het past niet in de methode van de school, of er is gewoon geen tijd. En dat terwijl uit onderzoeken blijkt dat buitenlessen positief bijdragen aan de leerprestaties van kinderen. Met meer sport en spel en door meer te bewegen, presteren kinderen cognitief beter.

In Scandinavische landen is buitenles al lange tijd een belangrijk onderdeel van het onderwijssysteem. Deze landen staan bekend om hun lange, koude winters en korte zomers, waardoor het voor kinderen belangrijk is om tijdens het leren ook buiten te zijn. Buitenles geeft kinderen de kans om zich te verbinden met de natuur en de omgeving, en kan helpen om de concentratie en creativiteit te verbeteren. Het biedt ook fysieke voordelen door kinderen te stimuleren om te bewegen en actief te zijn in de frisse lucht. In veel Scandinavische scholen worden lessen regelmatig buiten gegeven, ongeacht het weer, en worden de kinderen aangemoedigd om zich goed te kleden en voorbereid te zijn op alle weersomstandigheden. Een totaal andere wereld dan hier in Nederland.

Bewegen in de buitenlucht

IVN, Jantje Beton en leerkrachten bundelen daarom hun krachten om deze belemmeringen zoveel mogelijk te verhelpen en buitenlessen op de (onderwijs) kaart te zetten. Buiten leer je meer en beter daarom is er de nationale buitenlesdag. Meer beweging op school helpt! Dat blijkt uit meerdere onderzoeken. Basisschoolleerlingen die buiten hebben gespeeld, gedragen zich daarna beter in de klas en zijn taakgerichter. Ook cognitief presteren ze beter door meer sport en spel en meer beweging tijdens schooltijd. En de leerlingen vinden het ook nog eens heel leuk! De combinatie van leren en bewegen worden leuker en zo wordt school positiever. Genoeg redenen dus om aandacht te vragen voor de positieve effecten van lesgeven in de buitenlucht en te pleiten voor meer buitenlestijd in het reguliere lesprogramma.

Uit recent onderzoek blijkt dat leerkrachten vaker buiten les willen. Zij willen het liefst  75% van de lessen binnen geven en 25% buiten. In werkelijkheid wordt er echter nog nauwelijks buitenles gegeven. En dat terwijl tweederde van de leerkrachten zelf aangeeft vaker buiten les te willen geven. De leerkrachten geven aan dat zij bij de organisatie van buitenlessen drie belangrijke belemmeringen ervaren:

  • te weinig tijd of ruimte in het lesrooster voor de extra organisatie,
  • beperkingen van het buitengebied (te weinig uitdaging op of rond het plein)
  • een gebrek aan inspirerend en uitdagend buitenlesmateriaal.

Buitenlesbundel voor de nationale buitenlesdag 2023

buitenlesdag

De afgelopen tijd hebben Jantje Beton en IVN met een aantal zeer betrokken leerkrachten hard gewerkt aan het samenstellen van de Buitenlesbundel voor de nationale buitenlesdag. Het resultaat is een mooie verzameling van uitgewerkte lessen, lesideeën en een aantal praktische tips in een document van maar liefst 150 lessen in de buitenlucht!

Er is natuurlijk een verschil tussen buiten spelen en buiten les krijgen. Spelen is zelf lekker rennen, in de zandbak, achter de voetbal aan, klimmen op het klimrek, spelen met de fietsjes, tikkertje, verstoppertje en ga zo maar door.

Vormenwandeling een buitenles dag idee

In de buitenlesbundel staan hele leuke tips voor alle groepen van de basisschool. Voor groep 1/2 is er bijvoorbeeld een vormenwandeling. Loop eens door de schoolomgeving en zie welke vormen je kunt ontdekken. Denk aan verkeersborden die rond zijn (cirkel) of een driehoek. De stenen op de huizen die rechthoekig zijn, of de paal van een lantaarnpaal (een lange cilinder). Zelfs met leergierige peuters is dit al leuk te doen!

zelf een speurtocht maken

Ren naar de letter spel

Voor groep 3,4,5 en 6 is er een ren naar de letter spel uitgewerkt. Op het schoolplein worden de letters neergezet duidelijk leesbaar en niet op de kop. Met stoepkrijt bijvoorbeeld. Werk per twee of drietallen en laat de kinderen klaar staan achter een streep. Roep dan ren naar de letter … ( bijvoorbeeld L) en het kind wat er het eerste is heeft gewonnen. De renners mogen vervolgens een woord verzinnen met de letter en daarna rijmwoorden met dat woord maken. De mogelijkheden zijn eindeloos!

Je kunt ook verschillende woorden op het schoolplein schrijven en de kinderen met een kladbok en pen rond laten lopen op het schoolplein. Ze moeten dan bijvoorbeeld alle woorden zoeken die met een k beginnen en die foutloos over schrijven. Wie heeft de meeste woorden gevonden?

En zo staan er nog veel meer les ideeën in de buitenlesbundel voor de Nationale Buitenlesdag.

buitenlesdag op het schoolplein
Foto door Allan Mas: via pexels

Hieronder nog een paar buitenlesdag ideeën voor schoolkinderen

  1. Wetenschappelijke experimenten uitvoeren, zoals het onderzoeken van de bodemsamenstelling of het bekijken van de groei van planten.
  2. Het opzetten van een oriëntatieloop en het leren navigeren met een kaart en kompas.
  3. Een natuurwandeling maken en verschillende soorten bomen, planten en dieren leren kennen.
  4. Het doen van een biologieles over insecten, bijen, vogels of andere dieren in de omgeving.
  5. Het uitvoeren van wiskundige activiteiten met meetkunde, zoals het opmeten van de omtrek van bomen of de afstand tussen verschillende punten.
  6. Het doen van taalspelletjes, zoals een taalbingo of een woordzoekerspel, waarbij kinderen buiten op zoek gaan naar woorden die passen bij een bepaald thema.
  7. Het doen van kunstzinnige activiteiten, zoals het maken van natuurlijke sculpturen of schilderijen.
  8. Het organiseren van sport- en spelactiviteiten, zoals frisbee, volleybal of badminton.
  9. Het leren over geschiedenis en cultuur door een bezoek aan een historisch monument, kasteel of museum.
  10. Het doen van teambuildingactiviteiten, zoals een survivalparcours of samenwerkingsspellen.

Het belangrijkste is dat de buitenlessen zorgen voor een uitdagende, inspirerende en educatieve ervaring voor de schoolkinderen en dat ze hierdoor een verbinding krijgen met de natuur en hun omgeving.

Nationale buitenlesdag ideeën peuters

bloemen
bloemen

En wat kun je doen met peuters tijdens de nationale buitenlesdag? Ik begin met een paaseieren puzzel in de tuin. Waarbij ze de juiste grootte en kleur bij elkaar moeten zoeken. Daarna gaan wij weer naar een prachtige tuin hier om de hoek waar heel veel soorten bloemen staan om die te bekijken en te leren. Hopelijk zijn er ook weer bijen om naar te kijken.

buitenlesdag bloemen

Daarna lopen we dan door naar de kippenboerderij en leren we weer wat over de kip en het ei 😉

Maar natuurlijk heb ik nog veel meer buitenlesdag ideeën voor peuters :

  1. Natuurwandelingen maken en de verschillende planten en dieren in de omgeving leren kennen.
  2. Verzamelen van bladeren, stenen en takjes om de textuur en vorm te onderzoeken.
  3. Spelen met zand, water en modder om te experimenteren met materialen.
  4. Het planten van zaden en het verzorgen van een kleine moestuin.
  5. Kijken naar de lucht om de verschillende vormen van wolken te identificeren.
  6. Spelen van buitenspelletjes zoals tikkertje, verstoppertje of voetbal.
  7. Het doen van een speurtocht naar specifieke objecten in de natuur, zoals een vogelnestje of een slakkenhuisje.
  8. Het doen van bewegingsoefeningen en yoga in de buitenlucht.
  9. Schilderen of tekenen met krijt op de stoep of op de grond.
  10. Het maken van een natuurlijk kunstwerk met takjes, bladeren en bloemen.

Doe jij vandaag een #buitenlesdag?

Lees ook deze blogs

Hebben jouw kinderen vandaag ook buitenles op school? 

ellen
Delen is enorm lief

ellen

Hoi Ik ben Ellen eigenaar van MamaScrapelle. Ik ben dol op nieuwe ervaringen zoals uitstapjes en nieuwe producten uitproberen. Mijn dochter uit 2013 en man testen graag met me mee. In het dagelijks leven sta ik 3 dagen per week op de leukste Montessori school van Den Haag. Ik ben 5 jaar gastouder geweest en heb dus veel ervaring met kinderen van alle leeftijden. In de tijd dat ik mij weet los te wurmen van een schermpje lees ik graag een boek. Samen met Selena beheren we een toffe boekenblog. www.stoerleesvoer.nl

2 reacties

  1. Nee, maar die van mij zitten op de middelbare school. Daar doen ze dat denk ik niet. Maar ik vind het een erg leuk idee. Heerlijk in de buitenlucht. Wel jammer dat het vandaag niet zo’n mooi weer is als zondag.

  2. Wat een goed idee! Hier doen ze het denk ik niet, of althans ik heb er niets van gehoord. Gelukkig heeft de basisschool van m’n dochter een hele mooie buitenspeelruimte en word er ook veel buiten gespeeld.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Bericht reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.