10 tips voor ouders en kinderen in moeilijke tijden. Hoe houd je het vol?

Ingrijpende gebeurtenissen horen bij het leven. Maar het kan in de opvoeding soms best een uitdaging zijn. Want kinderen horen en zien tegenwoordig veel meer in vergelijking met kinderen vroeger. Informatie over het coronavirus, oorlogen, natuurrampen etc. komt in volle vaart op ze af. Voor ouders en kinderen is het een behoorlijke uitdaging om op te voeden én op te groeien zonder overspoeld te raken. Wat kun je als ouder doen? Tien opvoedtips om je kinderen te steunen bij ingrijpende gebeurtenissen.

Opvoedtips ingrijpende gebeurtenissen
Afbeelding van Sebastian-Arie-Voortman via Pexels

Opvoedtips bij ingrijpende gebeurtenissen

Er zijn verschillende ingrijpende gebeurtenissen waar kinderen direct of indirect mee te maken kunnen krijgen. Denk aan het zien of meemaken van een natuurramp zoals een overstroming of aardbeving. Of bijvoorbeeld ziekte van een ouder, echtscheiding of financiële problemen. Dit kan allemaal invloed hebben op de ontwikkeling en het gedrag van kinderen. Ze kunnen zich dan meer gespannen, boos of onzeker voelen.

Ook de coronatijd is een voorbeeld van een ingrijpende gebeurtenis in het leven van kinderen. Een tijd die heel veel van ouders en kinderen vraagt. Want er is onzekerheid over een virus, zorgen over de gezondheid van velen en de effecten op de economie. Dit heeft natuurlijk ook uitwerking op kinderen. Net zoals bij andere heftige gebeurtenissen zoals een natuurramp. Kinderen kunnen zich zorgen maken en zich bijvoorbeeld onveilig voelen. Wat kun je als ouder doen om je kinderen hierbij te ondersteunen? We geven 10 opvoedtips voor het omgaan met ingrijpende en heftige gebeurtenissen.

1. Geef duidelijke uitleg

Er is vaak veel informatie beschikbaar online en op TV, maar kijk goed wat bij het niveau van je kind past. Jongere kinderen hoeven niet alle ins en outs te weten, maar het is handig om ze te betrekken bij de hoofdlijnen van het nieuws. Kijk met kinderen vanaf ongeveer 8 jaar bijvoorbeeld samen naar het Jeugdjournaal. Bespreek het ook na als ze nog met vragen zitten. Vertel ook wat je zelf lastig vindt, wees er open over dat sommige nieuwsberichten ook op volwassenen veel indruk maken.

Er zijn goede sites met uitleg voor kinderen over belangrijke nieuwsfeiten, opgesteld door deskundigen. Zoals het Nederlands Jeugdinstituut, waar heel veel informatie is verzameld over kinderen, hulpverlening en allerlei ontwikkelingen. Ze bieden ook opvoedtips rondom ingrijpende gebeurtenissen die kunnen spelen in het leven van kinderen.

2. Geef je kinderen individuele tijd en aandacht

Kinderen kunnen ergens over piekeren zonder dat je dit direct doorhebt als ouder. Je hoeft natuurlijk niet iedere dag te vragen of ze ergens mee zitten. Maar zorg in ieder geval dat je beschikbaar bent als ze hun verhaal kwijt willen. Probeer iedere dag een momentje te pakken met je kinderen 1-op-1. Even voor het slapen gaan kletsen, of een balletje overgooien in de tuin. Dit geeft hen het gevoel dat ze gezien worden en dat ze even zonder een broer of zus aandacht krijgen.

Met elkaar een boek lezen is één van de fijnste manieren om te ontspannen en aandacht te geven. Op StoerLeesVoer vind je vele tips en reviews per leeftijdscategorie en op thema. Kies bijvoorbeeld een boek rondom het thema oorlog als je daar samen meer over wilt weten.

ouder en kind
Afbeelding van Julia-m-cameron via Pexels

3. Houd een vaste structuur aan

Wat we in de tijden van lockdown hebben geleerd, is dat het heel belangrijk is om met kinderen een beetje een vaste dagstructuur aan te houden. Dat geldt eigenlijk als één van de belangrijkste opvoedtips bij moeilijke of ingrijpende gebeurtenissen. Rust, reinheid en regelmaat is wat kinderen het meest nodig hebben. Hun leven is al druk genoeg en ze moeten vaak van alles. Het kan dan nog extra onrustig zijn als er heftige maatschappelijke gebeurtenissen zijn.

Zorg dat hun thuis een veilige en stabiele plek is, waar ze tot rust kunnen komen. Waar ze kunnen spelen zonder afleiding. Denk eens na over leuke spelletjes die je zou kunnen spelen of zoek speelgoed achter in de kast weer eens op. Vaak is er heel veel leuks in huis waar al lang niet naar is omgekeken. Want spelen is ontspannend!

4. Focus op wat er goed is gegaan

Bij ingrijpende of moeilijke gebeurtenissen kan het leven weleens heel zwaar voelen. Soms ben je als ouder overbelast en bezorgd. Dit heeft ook zijn uitwerking op kinderen. Wees mild naar jezelf. Je hoeft niet altijd vrolijk te zijn en een opgeruimd huis te hebben.

Maar aan het eind van de dag is het wel goed om te kijken naar wat er allemaal wel is gelukt. Je kunt met kinderen bespreken wat ze goed vonden gaan, maar het is zeker ook belangrijk als je daar zelf even bij stilstaat. Wees je bewust van het voorbeeld dat je als ouder geeft. Hoe praat je over je emoties en hoe dankbaar ben je? En koffie, thee of wijn zijn altijd fijn. In ieder geval ook een beetje aan jezelf denken. Wanneer het kan, even niks doen!

tips in coronatijd
Afbeelding via Pixabay

5. Maak plezier en doe dingen out-of-the-box

Als er veel spanning is, dan is het natuurlijk heel belangrijk om tijd te maken voor ontspanning. Bouw een grote hut in huis. Maak het huis donker, haal popcorn en creëer je eigen bioscoop. Houd een verkleedmiddag. Bak je eigen Heel-Holland-Bakt spektakelstuk. Of maak een quilty pleasure milkshake versierd met chocola, snoep en een donut.

Eén van de opvoedtips bij ingrijpende gebeurtenissen is dus om te werken aan weerbaarheid. Hoe je omgaat met moeilijkheden. Verminder stress, voor jezelf en ook voor je kinderen. Veel buiten zijn is daarbij voor jong en oud ook belangrijk. Originele tips om binnen en buiten te doen vind je bijvoorbeeld in het boek Speel!. Ook op de site van het Nederlands Jeugdinstituut staan leuke ideeën. Een kleine greep: bouw je eigen kettingreactie, hou een filmmarathon of doe een stay-at-home nieuwjaarsduik! Sleutelwoorden: doe eens gek en heb het leuk met elkaar!

6. Begrenzen van mediagebruik

Eén van de gevolgen van de coronatijd is dat het schermgebruik bij kinderen is toegenomen. Voor kinderen de ultieme ontspanning. Maar hoewel die ‘digitale oppas’ zo af en toe best goed uitkomt, weet je als ouder ook dat je later met de gebakken peren zit. Te veel achter een scherm zitten leidt over het algemeen tot nukkige en licht onvlambare kinderen.

Voor allerlei praktische tips en informatie, lees Mijn Gamende Kind van de schrijvers Koen Schobbers en Deirde Enthoven. Eén van hun belangrijkste adviezen: zorg voor balans. Veel gamen is niet persé schadelijk als er maar tijd overblijft voor andere activiteiten. Oftewel de Spel Schijf van 5: Slaap, Studie, Sport, Sociaal en Spel.

coronatijd familie

Wanneer deze activiteiten met elkaar in balans zijn, verloopt de ontwikkeling van kinderen over het algemeen goed. Voor veel ouders is het echt één van de lastigste opvoedtaken. Het helpt om je er in te verdiepen; lees en praat erover met andere ouders. En zie het ook als een leerproces waar je als ouder en kind samen in optrekt. Zie ook onze eerdere blog over gamen met extra tips!

7. Blijf bewegen om je gezondheid te versterken

Eén van de meest simpele en doeltreffende ontspanningstechnieken: blijf bewegen. Wandel een rondje in je buurt, ga naar het strand of maak een fietstocht. Goed om je hoofd te legen, stramme spieren soepel te maken, aandacht te geven aan elkaar en te genieten van de natuur. Ook voor gamende kinderen is het advies: zorg dat ze minimaal 2 uur per dag blijven bewegen. Dit is van groot belang om de motorische ontwikkeling te stimuleren en eventuele schadelijke effecten van het gamen tegen te gaan.

Een mooi boek met een overzicht van de mooiste plekken in Nederland is Wandellust, geschreven door Cynthia Schultz.

Zoals ze in bijvoorbeeld Japan heel goed weten, de natuur versterkt je gezondheid. Een mooie benaming hiervoor is het bosbaden. De review van bosbaden lees je hier.

8. Ontspanning en mindfulness bij ingrijpende gebeurtenissen

Ingrijpende gebeurtenissen kunnen veel stress veroorzaken en zorgen voor overprikkeling. Ook een zeer doeltreffende manier om te ontspannen is het doen van mindfulness oefeningen. Als je stressgevoelens voelt opkomen, als je kortaf reageert, als je het gevoel hebt dat je er niet helemaal bij bent met je hoofd? Probeer eens een paar simpele ademhalingsoefeningen.

Een fijne app is de VGZ mindfulness app. Uitgebreide oefeningen en de mogelijkheid om je persoonlijke favorieten op te slaan. Okee, in de praktijk blijkt het natuurlijk heel lastig om dit dagelijks te doen. Dit vraagt echt een enorme discipline. Maar het is de moeite waard!

vgz oefening per dag

Een bodyscan is bijvoorbeeld een heerlijke manier om je lichaam te ontspannen van teen tot kruin. Bijzonder hoe allerlei pijntjes kunnen verdwijnen en je totaal relaxed eindigt, of in slaap valt. Misschien niet ieders ding maar als je ervoor openstaat, doen! Of misschien juist wel als je er niet voor openstaat!

Een review van een praktisch Mindfulness doeboek kun je vinden op de website van MamaScrapelle.

9. Gedeelde smart is halve smart

Deze oerdegelijke Hollandse uitdrukking is gewoon een hele waardevolle les. Praat er vooral over als je iets moeilijk vindt of als je je zorgen maakt. Probeer wat vaker te bellen met iemand om je hart te luchten. Wat een opluchting kan het zijn om te horen dat zussen, vrienden of bekenden tegen dezelfde dingen aanlopen.

Een steunende omgeving is heel helpend bij ingrijpende gebeurtenissen. Voor veel ouders kan de stress en spanning enorm oplopen. Dit komt de sfeer in een gezin niet altijd ten goede. Er zijn zorgen over de gevolgen hiervan op kinderen. Zeker in de kwetsbare gezinnen, waarin niet altijd dat steunende netwerk aanwezig is. Belangrijk is het dan dat er instanties zijn die hulp kunnen bieden. Zoek contact met het wijkteam van de gemeente voor hulp en advies als dat nodig is. Voor je eigen gezin, of voor een gezin in je omgeving als je je zorgen maakt.

10. Relativeren bij ingrijpende gebeurtenissen

We leren wel een belangrijke les door alle crisissen die in de wereld gaande zijn. Je gezondheid en een veilige omgeving zijn het allerbelangrijkste. Mensen die moeten vluchten voor geweld, die hun huis kwijt raken door een natuurramp of de vele gezondheidsproblemen als gevolg van het coronavirus. Mocht je daarvan gespaard blijven, kun je eigenlijk alleen maar dankbaar zijn met wat je hebt. Dat is dan vooral een belangrijke gedachte om in je achterhoofd te houden.

Lees ook deze blogs:

100 online activiteiten

Je kind in quarantaine

Smaak en reukverlies door het coronavirus

Opvoedtips ingrijpende gebeurtenissen
Afbeelding van Nandhu-kumar via Pexels
Lianne
Delen is enorm lief

Lianne

Ik ben Lianne, 40 jaar oud en moeder van drie hele lieve jongens. Opgeleid als orthopedagoog en geïnteresseerd in alles rondom opvoeding en ontwikkeling. Hoe kun je als ouder mindful te werk gaan, hoe zorg je voor jezelf en hoe hou je het een beetje leuk?

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Bericht reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.