De zogenaamd meest deprimerende dag van het jaar breekt aan: Blue Monday. Wanneer is Blue Monday? Dit jaar op maandag 15 januari 2024. De feestdagen zijn al weer even geleden, de goede voornemens zijn niet echt van de grond gekomen en de zomer is nog ver weg. Is het wetenschappelijk gezien echt zo dat de meeste mensen zich dan blue, oftewel gedeprimeerd, voelen? Op onderzoek uit naar de achtergrond van dit fenomeen!
Bedenker Blue Monday
Het concept Blue Monday is bedacht door de Britse psycholoog Cliff Arnall. In 2005 stelde hij een wetenschappelijk formule op waaruit zou blijken dat de maandag van de laatste volle week van januari de dag is waarop de meeste mensen zich treurig, neerslachtig of weemoedig voelen. Dit zou te maken hebben met het feit dat het uitvoeren van goede voornemens mislukt is en de vakanties ver weg lijken. Daarnaast zijn de dagen nog donker en is de maandag voor veel mensen de minst leuke dag van de werkweek. Zo is de meest deprimerende dag van het jaar ontstaan.
Alhoewel er inhoudelijk veel kritiek kwam op de formule, en elke wetenschappelijke onderbouwing lijkt te ontbreken, wordt er toch best veel aandacht aan besteed. En denken veel mensen dat er misschien een kern van waarheid in zit. Maar het vermoeden van de Britse krant The Guardian is dat er een PR-bureau achter het concept zit en de betreffende wetenschapper zijn naam daaraan heeft verbonden. En het PR-bureau werkte in opdracht van een… reisbureau. Want ja, de beste remedie tegen Blue Monday is volgens hen natuurlijk het boeken van een vakantie. Dus niet te veel waarde hechten aan het concept?
Meest deprimerende dag van het jaar – in januari
Toch zullen veel mensen zich herkennen in de wat neerslachtige gevoelens in deze tijd van het jaar. Met name het weinige zonlicht in deze tijd draagt wel aantoonbaar bij aan meer vermoeidheid en lusteloosheid, en een winterdepressie kan op de loer liggen. Dit heeft te maken met onze biologische klok. Ook is de aanmaak van vitamine D op een laag niveau en dit is een belangrijke vitamine voor onze lichamelijke gezondheid.
Voedingscentrum:
Vitamine D is nodig om calcium uit de voeding in het lichaam op te nemen. Het is daarom belangrijk voor de groei en het behoud van stevige botten en tanden. Daarnaast speelt vitamine D een rol bij een goede werking van de spieren en het immuunsysteem. Zonlicht is de belangrijkste bron van vitamine D. Het lichaam kan onder invloed van zonlicht in de huid vitamine D zelf aanmaken.
Veelal wordt het nieuwe jaar nog wel gestart met frisse moed en goede voornemens. Maar helaas blijkt niet alles goed vol te houden en is het eerste sigaretje of wijntje half januari toch genuttigd. En toevallig valt dit ongeveer samen met de datum van Blue Monday, de meest deprimerende dag van het jaar.
Sonia Ricotti
Surrender to what is
Let go of what was
Have faith in what will be
In het boek Met de kinderen alles goed- Opgroeien in tijden van crises, wordt beschreven wat de impact is van grote maatschappelijke gebeurtenissen. Dit kan leiden tot depressieve gevoelens, piekeren en onzekerheid. In het nieuws komen steeds meer berichten over een toename van psychische klachten bij jongeren. Het is een uitzonderlijke tijd voor jong en oud, waarin niet alleen deze Monday Blue is maar eigenlijk steeds meer dagen of weken.
Meest deprimerende dag van het jaar – waarom?
Het is belangrijk om neerslachtigheid niet als hetzelfde te zien als een daadwerkelijke depressie. Wanneer een dip precies overgaat in een depressie is moeilijk te bepalen. Om de diagnose ‘depressie’ te kunnen stellen, hebben deskundigen in het handboek DSM-5 een aantal kenmerken geformuleerd waar mensen met een depressie aan voldoen.
Volgens deze richtlijn ben je depressief als je minstens twee weken lang somber bent en / of minder interesse en plezier hebt in allerlei dingen én kampt met vijf of meer van de onderstaande symptomen:
- duidelijk afvallen of juist aankomen
- slapeloosheid of juist veel slapen
- traagheid of juist lichamelijke onrust
- vermoeidheid, weinig energie hebben
- je waardeloos of schuldig voelen
- verminderde concentratie of besluiteloosheid
- terugkerende gedachten aan de dood, plannen of pogingen om zelfmoord te plegen
Het vroegtijdig herkennen en onderkennen van klachten en in een vroeg stadium hulp zoeken verhoogt de effectiviteit van de behandeling en kan voorkomen dat de depressie onnodig lang duurt. Het is verstandig om bedacht te zijn op de signalen die een voorbode kunnen zijn voor het ontwikkelen van een depressie.
Maar voor de meeste mensen geldt dat neerslachtige gevoelens vanzelf voorbij gaan, en Blue Monday in januari is dus ook maar een fenomeen rondom de meest deprimerende dag van het jaar. Maar deze tijd is uitzonderlijk. En daarom is het voor iedereen van belang om extra alert te zijn op somberheid en neerslachtigheid. Bij jou zelf, maar ook voor iemand in je omgeving. Want hoe eerder je er iets aan doet, des te makkelijker is het te behandelen of te verhelpen.
Meest deprimerende dag van het jaar tips
- Je hoeft niet direct mee te gaan in het idee om maar een vakantie of weekendje weg te boeken om ergens naar uit te kijken (juist de reden waarom het hele concept is bedacht). Meer simpele manieren zijn er ook om je gemoedsrust te verbeteren. Maak voor jezelf een plannetje met activiteiten waar jij blij van wordt.
- In het algemeen geldt in neerslachtige tijden: blijf bewegen en ga de natuur in. De beste manier om het hoofd te legen en vitamine D op te snuiven. Zeker als de zon een keer schijnt, haast je naar buiten. Naar een rustige plek, dat is dan wel weer belangrijk, ook tijdens de meest deprimerende dag van het jaar.
Tips voor kinderen
- Kinderen moeten ook zoveel mogelijk buiten zijn omdat zij vitamine D nodig hebben voor de aanmaak van sterke botten. Zie onze blog met leuke buitenspeeltips in de winter!
- Voor jongeren is er het programma Grip op je Dip. Voor tips en informatie, direct contact met een deskundige of het volgen van een cursus. Lotgenotencontact is voor jongeren ook belangrijk. Wat bij veel moeilijkheden geldt: gedeelde smart is halve smart. Het idee dat je niet de enige bent met deze gevoelens, geeft troost. En misschien hebben anderen op basis van hun eigen ervaring wel de tip waar je daadwerkelijk iets mee kunt.
- Probeer met creatieve activiteiten kinderen af te leiden.
Zoek hulp als somberheid aanhoudt en neigt naar forsere depressieve klachten. Hulp kan laagdrempelig online worden geboden, maar het is ook belangrijk om met iemand te praten. Iemand die je vertrouwt en van wie je verwacht goede adviezen te krijgen. De huisarts kan ook een luisterend oor bieden en binnen de eigen praktijk gesprekken organiseren met een verpleegkundige. En een doorverwijzing naar de Geestelijke Gezondheidszorg kan bij ergere klachten nodig zijn.
Hou vol op deze meest deprimerende dag van het jaar!! Het wordt vanzelf lente en zomer.
Lees ook deze blogs
- 5 anti-winterdepressie tips
- Goed voor jezelf zorgen in tijden van depressie
- Hoe werkt een arbeidsongeschiktheidsverzekering?
- Mindfulness en microdosering
- Kinderen die piekeren
- Edelstenen en aromatherapie
