Catan is één van mijn favoriete bordspellen die uitgebracht is door 999 games. Zeg je ‘gameday’ dan zeg ik Catan. Dit spel mag nooit ontbreken, vanwege de vele tactische denkstappen en goede onderhandelingen is er altijd speelplezier gegarandeerd, mits je goed tegen je verlies kan natuurlijk!
De beknopte uitleg van het basisspel
In het basisspel van Catan zijn er vaste regels die ten alle tijde van kracht zullen zijn. Als er een uitbreiding aan het basisspel wordt toegevoegd blijven de regels gelijk, tenzij anders vermeld. Dit wordt door 999 games altijd duidelijk in de handleiding beschreven met scenario’s waardoor er vaak een antwoord op jou specifieke situatie is. Hieronder een aantal basisregels:
- Door het gooien van de dobbelstenen wordt er bepaald wie de startspeler is en als eerste de combinatie: 1 dorp & 1 straat mag plaatsen op een kruising. In totaal wordt er 1 dorp, 1 stad en 2 straten geplaatst, dit mag aan elkaar vast staan of verspreid over het bord. De combinatie dorp-straat of stad-straat moet echter wel aan elkaar verbonden zijn zoals op onderstaande foto zichtbaar is.
- Er wordt altijd met 2 dobbelstenen gegooid en het aantal ogen geeft aan welke grondstoffen je ontvangt bij een dorp of stad aan de tegel. Dit gebeurt ook als een andere speler het getal gooit. Uitzondering op de regel: bij 7 worden er geen grondstoffen uitgekeerd maar wordt er gekeken naar hoeveel kaarten je vast hebt. Zijn dit precies 7 kaarten heb je geluk en mag je je kaarten houden. Heb je er meer dan 7 moet je de helft afleggen, afrondend naar beneden. Voorbeeld: 9 kaarten = 4 kaarten afleggen, 10 kaarten = 5 kaarten afleggen. De speler die 7 heeft gegooid mag na afleggen de struikrover op een tegel plaatsen en een kaart ‘stelen’ bij de persoon die een dorp of stad aan die tegel heeft. Zolang de struikrover op dit getal staat worden er op deze specifieke tegel geen grondstoffen uitgekeerd.
- Met de grondstoffen die je ontvangt kan je gaan bouwen m.b.v. het bouwkosten-kaartje. Het uiteindelijke doel van Catan basisspel is om 10 overwinningspunten te krijgen.
Het speelbord van Catan
In het basisspel van Catan zit een handleiding met verschillende voorbeelden gemaakt om een scenario te maken met de grondstoffen: graan, wol, erts, hout en steen. Zodra deze geplaatst zijn worden er nummers op neergelegd en deze kunnen gegooid worden door de dobbelstenen. Voorbeeld: Bij het gooien van het desbetreffende nummer ontvangen de personen met een dorp 1 maal de grondstof. Staat er een stad, dan ontvangen zij de grondstof 2 maal. Goed om te weten: Er zijn maar een aantal dorpen en steden beschikbaar waar rekening gehouden mee moet worden. Zo ben je verplicht om eerst een dorp te bouwen en later deze eventueel te upgraden naar een stad.
Bij het vaker spelen van het spel is het ook mogelijk om zelf het scenario te maken en tegels/nummers neer te leggen. Vuistregel hierbij: Er mogen geen twee dezelfde grondstoffen naast elkaar liggen en de rode getallen mogen niet naast elkaar liggen of meerdere keren op hetzelfde product. Rode getallen worden meestal vaker gegooid waardoor de kans op een grondstof verhoogd is. Onderstaand bord is samengesteld met het basispel en uitbreiding: zeevaarders en steden en ridders.
De vele uitbreidingen op het spel
Catan is een vast spel tijdens mijn spelletjes middagen met vrienden en zo hebben we al een hoop uitbreidingen gespeeld en gecombineerd met elkaar. In mijn bezit zijn de volgende spellen:
- Catan, bigbox*. Dit bevat het basisspel voor 4 spelers, de uitbreiding voor 5-6 spelers, dobbelspel, uitbreiding beste vrienden, uitbreiding de helpers en 2 scenario’s: Corsica & New York
- Catan, uitbreiding zeevaarders*. Dit bevat de uitbreiding voor 4 spelers. (ook klein beschikbaar voor speler 5 & 6)
- Catan, uitbreiding steden & ridders*. Dit bevat de uitbreiding voor 4 spelers. (ook beschikbaar voor speler 5 & 6)
- Catan, uitbreiding kooplieden & barbaren*. Dit bevat de uitbreiding voor 4 spelers. (ook beschikbaar voor speler 5 & 6)
- Catan, uitbreiding schatten, draken & ontdekkingsreizigers*. Dit bevat de uitbreiding voor 4 spelers.
Het basisspel zelf is nodig om een uitbreiding ermee te combineren. Door de aanschaf van de bigbox kunnen wij het basisspel met in totaal 6 spelers spelen. Als wij een uitbreiding eraan toevoegen zakt dit aantal terug naar 4 spelers. Dit omdat de standaard uitbreidingen maar voor 4 spelers zijn uitgerust. Echter zijn er voor de uitbreidingen ook 5-6 spelers boxen te kopen wat er voor zorgt dat je het alsnog met meer kan spelen. Hieronder een overzicht van het basisspel en een aantal uitbreidingen van Catan:
- Catan basisspel en uitbreiding 5/6 spelers
- Catan: De Zeevaarders en uitbreiding 5/6 spelers
- Catan: Steden & ridders
- Catan: Kooplieden & Barbaren
- Catan: Piraten en Ontdekkers
- Catan: De opkomst van de Inca’s
- Catan: Junior – lees de recensie!
- Catan: Het duel, het kaartspel voor 2 spelers
- Catan: Dobbelspel*
Catan: De Zeevaarders
Catan de zeevaarders kan met de uitbreiding t/m 4 spelers gespeeld worden. Extra in deze editie is dat er naast straten nu ook bootjes zijn toegevoegd. Met een bootje kan je naar een nieuw eiland varen en vervolgens bij aankomst een overwinningspunt verdienen, ookwel OP genoemd. Je kan pas varen als er een stad of dorp op de kruising met het water staat en aan de overzijde een OP verdienen bij het bouwen van een dorp. Bij de uitbreiding zijn er ook havens toegevoegd die je verder kunnen helpen in het spel. Zo heb je de mogelijkheid als jouw dorp of stad aan de haven staat gunstig te ruilen zoals 2 stenen worden 1 andere grondstof of 3 producten wordt 1 andere grondstof. Sta jij niet aan een haven, dan kan je alleen ruilen bij de ‘bank’ en kost het 4 grondstoffen om er 1 grondstof voor terug te krijgen.
Op onderstaande foto zie je een voorbeeld uit de handleiding van Catan: De Zeevaarders. Hier worden verschillende verschillende scenario’s geschetst met hoeveel spelers er gespeeld kan worden en wat een nuttige constructie kan zijn. Bij het vaker spelen van deze uitbreiding kan er uiteindelijk ook gekozen worden om een eigen scenario samen te stellen.
Kijk voor de zeevaarders uitbreiding hier: zeevaarders
Catan: Steden & Ridders
Catan, Steden & ridders kan met de uitbreiding t/m 4 spelers gespeeld worden en zijn er een aantal toevoegingen aan het basisspel gedaan. Het bouwkosten kaartje is vergroot en er zijn extra handelswaren beschikbaar gekomen. Bij een stad krijg je in het basisspel 2x de grondstof en in deze variant krijg je 1x grondstof en 1x handelswaar, als dit aan de tegel is verbonden. Voorbeeld: Erts tegel bevat nu grondstof erts en handelswaar munt. Bij graan blijft het gelijk aan 2 graan
Tevens is er bij deze uitbreiding een extra dobbelsteen aan het spel toegevoegd. Deze dobbelsteen bevat een geel, blauw en groen kasteel en 3 x een zwart schip. Op het kaartje hieronder is zichtbaar welk kleur kasteel voor het handelswaar staat. Bij het hebben van deze handelswaren kan dit ingeleverd worden voor extra voordelen. Als er een zwart schip gegooid wordt zal deze op de aftelkaart vooruit gaan. Aangekomen in de rode cirkel zullen er steden verdwijnen mits er niet genoeg ridders zijn opgesteld en geactiveerd. Voor verdere uitleg verwijs ik naar de handleiding, daar staat per scenario uitgeschreven wat er gebeurt.
Kijk voor de zeevaarders uitbreiding hier: steden & ridders
Catan: Schatten, Draken & Ontdekkingsreizigers
Catan schatten, draken en ontdekkingsreizigers kan met de uitbreiding t/m 4 spelers gespeeld worden en zijn er weer een aantal toevoegingen aan het basisspel gedaan. Deze uitbreiding is tevens ook samen te spelen met zeevaarders en steden & ridders. In de handleiding staat expliciet benoemd dat deze uitbreiding extra diepgang kan bieden voor de echte catan-fans.
De uitbreiding bevat 6 scenario’s die je kan spelen, tevens zit er ook een advies bij welke voor beginners zijn en welke voor meer diepgang zal zorgen. In het scenario dat op onderstaande afbeelding zichtbaar is zijn de grondstof tegels nog niet zichtbaar. Dit zorgt ervoor dat het afwachten is aan welke grondstoffen en handelswaren je grenst met je dorp of stad en hoe het verdere spelverloop zal gaan. Verderop in het spel kan er ook een schatfiche omgedraaid worden om te zien welk extra geluk eraan gekoppeld is. Per scenario staat er beschreven bij hoeveel OP de winst is behaald. Bij het scenario: vervloekt land komen de drakenfiches naar voren. Deze vechten tegen de ridders uit de andere uitbreiding, waardoor je goed doordacht moet spelen om de punten binnen te halen. Een erg tof onderdeel vind ik zelf.
Kijk voor de zeevaarders uitbreiding hier: schatten, draken & ontdekkingsreizigers.
Mijn favoriete combinatie
Als ik de combinatie zelf zou mogen samen stellen dan zijn dat het basisspel i.c.m. de zeevaarders en steden & ridders. Dit komt mede door: het speelbord wat lekker groot kan zijn, veel mogelijkheden tot bouwen, verlengen of veroveren en je extra tactisch kan nadenken. Zodra het zwarte schip aankomt en jij als individu de meeste actieve ridders heb ontvang je een extra OP. Als er meerdere zijn dan kan er een ontwikkelingskaart naar keuze gepakt worden. Zodra het zwarte schip aankomt en er niet genoeg actieve ridders zijn verliezen de andere een stad en dus ook gelijk een OP. Ik zal verder niet op de tactische denkstappen in gaan, maar hoop zo een globaal beeld gegeven te hebben van Catan!. Ik kan alleen maar aanraden om eens een potje Catan te wagen met vrienden en familie en het speelplezier te omarmen.
Je vindt de spellen hier
Meer toffe 999 games
- Carcasonne de mist
- Patchwork
- Boonanza
- De zoektocht naar El Dorado
- Savannah park
- De kwakzalvers van Kakelenburg
- Menara
- My City
- Dodo
Doordeweeks ben ik werkzaam in het onderwijs. De afgelopen 2 jaar voor groep 6 gestaan en het komende jaar weer een groep in de bovenbouw. Tevens ben ik ook bevoegd om gymlessen te geven aan de gehele basisschool. Wat ik met heel veel plezier doe. De reactie van de kinderen wanneer ik een salto spring blijft altijd mooi.
- Klassenuitje tot schoolreis, een informatieve blog! - 14/03/2024
- Jumanji Wild Adventures, een avontuurlijke game - 28/02/2024
- De beste dag in het jaar is 5 februari: Wereld Nutella Dag! - 31/01/2024