In de lente wordt er in veel kleuterklassen over het thema kriebelbeestjes gewerkt. Insecten zijn ontzettend interessant, en daarom is het ook altijd weer een heel dankbaar thema. Het hoogtepunt bij dit thema is altijd als we vlinders in de klas hebben. Hiervoor kun je een speciaal lespakket bestellen. Maar hoe doe je dat eigenlijk: vlinders in de klas? Als je er meer over wil weten, moet je zeker deze blog lezen.
Hoe begin je met vlinders in de klas?
Misschien heb je je weleens afgevraagd hoe je eigenlijk moet beginnen met het houden van vlinders in je klas. Hoe kom je aan de eitjes?
Deze kun je bestellen via de site van de Vlinderstichting. Er is een speciaal lespakket, waarbij je een pakket kunt bestellen met eitjes, poppen en rupsen. Deze zullen met de post verstuurd worden in de periode van maart t/m september (daarna is het natuurlijk niet meer het seizoen voor vlinders).
Ga dus zeker niet zelf op zoek naar rupsen. Het fijne is dat je nu weet wat je krijgt: koolwitjes. Als je zelf ergens rupsen van buiten meeneemt, weet je vaak niet welke soort je eigenlijk hebt. En dan weet je dus ook niet wat ze moeten eten, waardoor ze zullen sterven.
Dit pakket is speciaal samengesteld én je ontvangt er ook fijne tips bij.
Het inrichten van een bak voor de vlinders
Het is belangrijk dat je een fijne, prettige bak voor de vlinders in de klas hebt. Kies een ruime bak met een deksel, zoals bijvoorbeeld een aquarium of een grote plastic bak. Het is wel belangrijk dat de vlinders kunnen ademen. Je kunt er dus voor kiezen om bijvoorbeeld gaas over het aquarium te doen. Wij hadden zelf een plastic bak, met daarin een gat in de deksel gemaakt. Daartussen hebben we horrengaas gespannen, en dat stevig vastgeklemd.
Je kunt een laagje zand of aarde op de bodem doen, maar dat hebben wij niet gedaan, omdat dat wat lastiger is om de bak goed te verschonen. Wij hebben ervoor gekozen om papieren tissues op de bodem te leggen. Dit is heel eenvoudig om je bak met vlinders zo te verschonen! Zorg ervoor dat je meerdere takken erin zet, want als de rupsen zich gaan verpoppen, dan vinden ze het vaak fijn om aan een takje te gaan hangen. En ook de vlinders vinden het fijn om uit te kunnen rusten. Eigenlijk is dit de basisuitrusting voor je bak voor vlinders in de klas!
Het voedsel voor de rupsen en vlinders
Het verzorgen van de rupsen en vlinders in de klas is heel eenvoudig. Qua eten is het niet heel spannend en kost het je niet veel tijd. Zoals de naam het eigenlijk al verklapt, eten koolwitjes het liefst witte kool. Maar ze eten ook andere soorten kool: bladeren van de bloemkool of boerenkool. Zorg ervoor dat je wel voldoende bladeren van deze planten in de bak plaatst, liefst elke dag wat schone bladeren. De rupsen zullen enorm aanvallen op de blaadjes, want ze moeten veel eten om uiteindelijk te kunnen verpoppen. Ook leggen de vlinders uiteindelijk ook weer hun eitjes op de blaadjes.
Zodra het vlinders zijn geworden, eten ze geen koolbladeren meer. Vlinders eten natuurlijk nectar en kun je voeden met suikerwater. Je maakt dit suikerwater door 9 delen suiker en 1 deel water met elkaar te mengen. Als het suiker niet goed oplost, moet je er nog wat water bij doen. Ik heb dit aangemaakt in een klein flesje, zodat ik elke dag het suikerwater kan verversen. Je doet dit suikerwater dan in een klein bakje, met een sponsje erin. Zo kunnen de vlinders er gemakkelijk bij.
Het verschonen van de bak vlinders in de klas
Het verschonen van de bak kan in het begin even spannend zijn. Je moet er immers wel goed op letten dat de vlinders niet wegvliegen! Maar als je dit een paar keer hebt gedaan, krijg je er steeds meer handigheid in. Als je nog rupsen in je bak hebt, poepen ze enorm veel. Je moet dan dus echt wel elke dag je bak goed verschonen! Ik zet er vaak een tweede lege bak naast. Hier zet ik eerst de lege takjes in over, en de takken waar een rups op zit. Deze kun je zo gemakkelijk overzetten. Rupsen die aan de zijkant van de bak, tegen de wand zitten, kun je vaak tijdens het verschonen gewoon laten zitten. Ze houden zich meestal erg stevig vast!
Rupsen die op koolblaadjes zitten, kun je ook gemakkelijk even verplaatsen. Rupsen die bijvoorbeeld op de bodem zitten, haal ik meestal met een klein kwastje weg, dat is vaak gemakkelijk. En zo kun je ze voorzichtig pakken, zonder ze te beschadigen. Ik gooi dan altijd de tissues zo helemaal weg en klop alle poep eruit. Je doet weer wat nieuwe tissues op de bodem, en plaatst de rupsen en takjes weer terug. Als je eenmaal vlinders hebt, kun je deze gemakkelijk oppakken, door als de vlinders in de klas met hun vleugels dicht zitten, de vlinder met zijn vleugels tussen 2 vingers te klemmen. Zo beschadig je de vleugels niet, en kun je ze ook even tijdelijk in een andere bak zetten.
Het vrijlaten van de vlinders in de klas
Natuurlijk is het houden van vlinders in de klas ontzettend leuk, maar het hoogtepunt is echt het vrijlaten van de vlinders. Dit is voor de kinderen zo’n bijzondere en feestelijke ervaring! We hebben met alle kinderen een kring gemaakt, op ruime afstand van de bak. En we hebben gewoon zitten wachten tot de vlinders eruit vliegen. Dat kan echt nog wel even een paar minuten duren, maar zodra ze gaan, zijn de kinderen zo enthousiast!
Nog wat tips voor vlinders in de klas
Ik hoop je in deze blog veel informatie te hebben gegeven, dus hoop dat je goed aan de slag kunt met het houden van rupsen en vlinders in de klas. Verder nog een paar tips:
- Zorg ervoor dat de koolwitjes een constante temperatuur hebben. Kamertemperatuur is prima, een temperatuur tussen de 20°C en 25°C is het beste. Plaats de bak wel op een lichte plek, maar zeker niet in het directe zonlicht.
- Het is leuk om de kinderen elke dag te laten observeren, en een soort dagboekje bij te laten houden. Ook is het leuk om ze tekeningen te laten maken van de verschillende stadia, of een fotodagboekje.
- Zodra de vlinders uit hun cocon komen, kun je ze nog wel een aantal dagen in de bak houden. Je kunt eventueel nog wachten tot er weer eitjes komen. Maar wacht zeker ook weer niet te lang. Vlinders leven maar maximaal zo’n 2 weken, het is dus ook fijn voor de vlinders als je ze nog vrij kunt laten.
Nog wat cijfers op een rijtje:
- De ontwikkeling van eitjes tot rups duurt zo’n 4 tot 7 dagen.
- De ontwikkeling van de rupsen duurt 13 tot 24 dagen.
- Rupsen vervellen zo’n 5 keer voordat ze pas een cocon gaan vormen.
- Voordat een rups gaat verpoppen, gaat hij meestal eerst 1 à 2 dagen helemaal stil hangen.
- De ontwikkeling van de poppen duurt zo’n 8 tot 16 dagen.
- Afhankelijk van de tijd van het jaar, de hoeveelheid licht en warmte, duurt de totale ontwikkeling van eitje tot vlinder zo’n 35 à 36 dagen. Als je vlinders in de klas wil gaan houden, moet je hier wel rekening mee houden qua vakantieperiodes. (of een logeeradres regelen)
Hieronder nog een filmpje over de verzorging van de koolwitjes:
Lees ook deze blogs:
- houden van kikkervisjes in de klas!
- Vlinders aan de Vliet in Leidschendam – een warm uitje
- Bujo met vlinders, een bullet journal bijhouden
- Vlinders tekenen krabbelen en kleuren met Carll Cneut
- Vlinder knutselen – een blog met ideetjes
- K3 en de mottige mot show
Daarnaast ben ik samen met mijn man de trotse eigenaar van Mini & More, een webshop in outlet merkkleding. Deze 2 banen naast elkaar is eigenlijk een meer dan fulltime baan, maar ik vind het echt superleuk om te doen!
- Kleuterknutsels – een boek met educatieve knutselwerkjes - 18/05/2024
- Sushi wafels maken – een trendy recept - 13/05/2024
- Vlinders in de klas – hoe doe je dat? - 08/05/2024