Jonge kinderen tot 5 jaar oud lopen een verhoogd risico om te verdrinken. Dat weten we allemaal en we zijn vaak super voorzichtig, maar toch kan het in een onbewaakt ogenblik fout gaan. Voorlichting rondom dit moeilijke onderwerp is dan ook erg belangrijk. Want veel ouders weten bijvoorbeeld niet hoe snel en geluidloos deze jonge kinderen verdrinken. Reden voor Veiligheid NL om een campagne te ontwikkelen voor het verbeteren van de zwemveiligheid. Want we willen allemaal dat deze nachtmerrie zo min mogelijk ouders en kinderen overkomt!
Verdrinking en zwemveiligheid
Afgelopen tien jaar verdronken er in Nederland jaarlijks gemiddeld 78 kinderen. Driekwart van deze kinderen was 0 tot 5 jaar oud, zo is gebleken uit onderzoek van kinderartsen van Amsterdam UMC en het UMC Groningen (2021). Verdrinkingen vinden vaak plaats in en om het huis. Bijvoorbeeld in een opblaasbaar zwembadje, een vijver of in bad. Eén op de zes kinderen wordt helaas niet op tijd gered en overlijdt aan de gevolgen.
Kinderen die na een bijna-verdrinking op de intensive care terechtkomen, worden dikwijls niet meer beter. Dit omdat de hersenen beschadigd zijn door langdurig zuurstofgebrek. Opvallend vaak waren de ouders op het moment van verdrinking even niet in de buurt van hun kind. Middels het Nationaal Plan Zwemveiligheid wil men ouders meer bewust maken van het risico van water voor hun kind.
Risicobewustzijn en gedrag van ouders
In samenwerking met de Nationale Raad Zwemveiligheid zijn in 2021 diverse onderzoeken uitgevoerd naar het risicobewustzijn en het gedrag van ouders van kinderen in de leeftijd 0 tot 5 jaar. Hieruit blijkt dat 83% van de ouders denkt dat hun kind gilt, spartelt, roept of huilt als het verdrinkt. Maar dit is een misvatting; kinderen verdrinken zonder geluid. Zelfs in een laagje water van 10 centimeter diep kan een kind al in korte tijd verdrinken. Door altijd toezicht te houden kan dit voorkomen worden. Ondanks dat dit een simpele taak lijkt, laten veel ouders zich toch afleiden als hun kind in de buurt van water is.
Dat kan tegenwoordig makkelijk gebeuren door de smartphone natuurlijk, waar we ongemerkt langer naar turen dan we denken. Maar ook andere kinderen in een gezin kunnen aandacht vragen, of er staat iemand voor de deur. Heel vaak gaat het goed. Maar het gebeurt helaas ook dat het in een onbewaakt ogenblik heel erg fout gaat. Een heftige en traumatische gebeurtenis, ook als het kind tijdig wordt gered. Dus genoeg redenen om een campagne op te starten en de zwemveiligheid onder de aandacht te brengen.
Zwemveiligheid – ‘Kopje onder gaat geluidloos en snel’
De komende periode worden ouders via een online campagne gewezen op de risico’s en hoe ze verdrinking kunnen voorkomen. De nieuwe voorlichting wordt ook bij de JGZ onder de aandacht gebracht, zodat zij ouders van jonge kinderen hier op kunnen wijzen. Zwemveiligheid is vooral ook belangrijk in de komende warme zomertijd waarin we vaker op of rond het water zijn.
Er zijn vier belangrijke adviezen opgesteld om verdrinking bij jonge kinderen te voorkomen:
De 4 van Veilig in en om Water
Als mijn kind in de buurt van water is (zoals een zwembadje, badkuip of vijver), dan
- …zorg ik dat ik mijn kind altijd kan zien
- …laat ik me niet onbewust afleiden, door bijvoorbeeld mijn smartphone of boek
- …blijf ik zo dichtbij dat ik mijn kind kan aanraken
- …loop ik nooit even weg bij mijn kind, ook niet als bijvoorbeeld de deurbel gaat
Bron: Nationaal Plan Zwemveiligheid
Hopelijk levert deze campagne een stukje bewustzijn op voor de zwemveiligheid. Ook al denken veel ouders misschien dat het wel losloopt, of dat ze altijd goed opletten. Better safe than sorry! Dus dicht in de buurt blijven bij je kind.
En het gaat natuurlijk niet alleen om jonge kinderen. Want ook oudere kinderen met zwemdiploma’s kunnen in een gevaarlijke situatie terecht komen. Denk aan een val of kramp waardoor ze niet in staat zijn om goed te zwemmen. Er zijn natuurlijk allerlei zwemattributen die bijvoorbeeld rondom zwembaden gebruikt kunnen worden. Maar ook dan blijft toezicht nodig. Want bandjes kunnen lek gaan of kinderen kunnen klem komen te zitten. Zelfs bij kleine laagjes water alert blijven!
Veiligheid NL
VeiligheidNL is hét kenniscentrum voor letselpreventie en zet zich in om het leven van miljoenen mensen veilig(er) te maken door veilig gedrag in een veilige omgeving te stimuleren. Bijvoorbeeld door het aanpassen van omgevingsfactoren, het overbrengen van kennis of het stimuleren van veilig gedrag. Ook specifiek voor kinderen hebben zij een aparte website met adviezen.
Onze preventie begint met het analyseren van letsels en de risico’s, oorzaken en gevolgen van die letsels. Op basis van deze inzichten, zoeken wij naar effectieve oplossingen om het aantal ongevallen omlaag te brengen. Want veiligheid is niet per ongeluk!
Veiligheid NL
Bekijk meer blogs met tips rondom zwemveiligheid:
- Tips voor baby en peuter zwemmen
- Verschillende soorten zwemlessen
- Opzetzwembad
- Veilig varen met kinderen
