Een Nederlands borreltje – Jenever!

Jenever, ook wel bekend als Dutch gin, is een populaire drank in Nederland. Het wordt vaak gedronken tijdens een borrel, en de verschillende smaken maken het een verrukkelijke aanvulling op elke bar. In dit artikel lees je alles wat je moet weten over jenever!

Wat is jenever?

Jenever is bij uitstek hét allerbekendste Nederlandse borreltje. Maar wat is jenever precies? Jenever is een likeur die wordt gemaakt van jeneverbessen. Deze bessen groeien aan struiken die vooral in de noordelijke streken van Europa te vinden zijn. 

De jeneverbessen worden vermalen en samengeperst tot een sap. Dit sap wordt dan vermengd met alcohol en water. Na enige tijd rijpt de jenever in eiken vaten, waardoor de smaak nog beter wordt. Jenever kan onderverdeeld worden in twee soorten: oude jenever en jonge jenever. Oude jenever is rijker van smaak, terwijl jonge jenever meer fris en fruitig is.

Jenever wordt veel gedronken in Nederland en België, maar is inmiddels ook erg populair in andere landen. Zo drinken veel Engelsen en Duitsers jenever als aperitief of borrelhapje.

De geschiedenis van jenever

Jenever is het oudste borreltje van Nederland en heeft een rijke geschiedenis. In de zestiende eeuw werd jenever gemaakt door distilleerders als medicijn tegen onder meer keelpijn en hoest. Het gebruik van jenever als medicijn werkte aanstekelijk, steeds vaker gingen mensen ermee naar het café, waarvan er met name in Amsterdam vele te vinden waren. Jenever had namelijk een belangrijke voordelige eigenschap: het was goedkoop! Jenever kostte maar een paar stuivers per liter, terwijl wijn twee- tot driemaal zo duur was. Hierdoor werd jenever erg populair onder de lagere klassen.

De bekendheid van jenever breidde zich snel uit over Europa en zelfs tot overzee. De VOC bracht het borreltje naar Indonesië en Suriname, waar het jeneversmaakje uitgroeide tot een ware nationale drank. Tegenwoordig is jenever nog steeds razend populair in Nederland en België, hoewel het Nederlandse borreltje in veel andere landen minder bekend is.

In de loop der jaren werd het drankje verder uitgebreid en werd er geëxperimenteerd met verschillende soorten kruiden waardoor de smaak van jenever veranderden. Zo werd jenever steeds meer gemaakt op basis van graan, waardoor het een steeds sterkere smaak kreeg. In de 19e eeuw ging de smaak weer iets terug naar de oorspronkelijke jenevers. Het borreltje kreeg weer meer kruidige en fruitige smaken. Echter werd er altijd één type jenever boven alle andere verkozen, en dat was de Hollandse jenever. 

Tegenwoordig is er een heleboel keuze als het gaat om jenevers, maar de Hollandse jenever blijft nog steeds erg geliefd als Nederlands borreltje.

Hoe wordt dit Nederlandse borreltje gemaakt?

Jenever wordt gemaakt van alcohol, kruiden en water. Voor de alcohol gebruikt men meestal graan-, mout- of aardappelalcohol. De kruiden die worden toegevoegd zijn: jeneverbes, anijs, koriander, venkel, cassettepeper en engelwortel. Het is echter ook mogelijk om andere kruiden aan het Nederlandse borreltje toe te voegen, zoals: pepermunt, sinaasappel of citroen. Water wordt gebruikt om de drank op de juiste sterkte te brengen.

Vervolgens wordt het mengsel in flessen gedaan en ondergaat een fermentatieproces van minimaal 3 maanden. Daarna wordt de jenever gedistilleerd om de sterkte te verhogen. Tot slot wordt de drank gebotteld en kan hij worden gedronken.

De jeneverbes is de meest voorkomende kruiden die wordt toegevoegd aan het Nederlandse borreltje.  De jeneverbes zorgt voor een bittere smaak en heeft een sterke geur. Anijs en koriander zorgen op hun beurt dan weer voor een zoetere smaak. Een andere mogelijkheid is om venkel toe te voegen aan de jenever, dit geeft een lichte anijssmaak. Zo kunnen er nog een tal aan andere kruiden en natuurlijke producten worden toegevoegd aan de jenever, neem bijvoorbeeld engelwortel of cassettepeper.

Verschillende soorten jenever

Jenever wordt gemaakt van graan (mout) of aardappelen, dit in combinatie met kruiden en jeneverbessen. Het alcoholpercentage ligt tussen de 35% en 50% bij jenever. Er zijn verschillende soorten jenever te verkrijgen. Zo zijn er oude jenever, jonge jenever en korenwijn.

– Jonge jenever: Deze is licht van kleur, voelt glad op de tong en heeft een lichte geur. De smaak van jonge jenever is fris en weinig scherp.

– Oude jenever: Ondanks dat het woord ‘ouwe’ in de naam staat is old Dutch niet per se oud, maar wel minder dan 3 jaar oud (volgens regels). Oude jenever is donkerder van kleur dan jongere variaties, heeft een sterkere geur en een vollere smaak met kruidkundige tonen.

– Korenwijn: Korenwijn is een soort jenever waarbij er een extra stap in het productieproces aan toegevoegd wordt, namelijk het laten drogen van de graankorrels. (Er wordt dus geen gebruik gemaakt van gerstmout). Deze droging verandert de korrels in koren en zorgt ervoor dat er meer smaak aan de jenever onttrokken kan worden. Hierdoor is korenwijn donkerder dan old Dutch jonge jenever, maar lichter dan old Dutch oude jenever.

Minder bekende drankjes met dit Nederlandse borreltje

De cocktails met het Nederlandse borreltje zijn talrijk! Omdat we je nooit te veel willen laten drinken hebben we hieronder 3 cocktails voor je opgesomd die je misschien nog niet kent. Kies er eentje uit en ga deze gemakkelijk zelf maken.

1. Genever Sour

Heb je deze cocktail ooit al eens gemaakt? Het is erg simpel en je hebt er niet veel voor nodig. Deze cocktails met jenever bevat: 2 delen genever, 1 deel limoen- of citroensap, 1 deel siroop en wat ijs. Giet alle ingrediënten in een blender en maal het glas vol. Als je geen ijsblokjes toevoegt aan de cocktail kan je er gelijk mee drinken, dan heet het genever sour shot!

2. Dutch Fizz Cocktail

Een lekker frisse cocktail die perfect is voor een warme zomerdag! Spuit er wat verschillende fruitsoorten bovenop om het net wat feestelijker te maken. Wat je nodig hebt: 4 cl jonge genever, 4 cl verse fruitsap (bijvoorbeeld sinaasappelsap), 4 cl bruiswater, wat ijsblokjes en vers fruit. Doe alle ingrediënten in een blender en maal het glas vol.

3. Jenever Tonic Cocktail

Deze cocktail is net even anders dan de meest bekende cocktails met jenever die je kent. Je hebt er wel een speciaal ingrediënt voor nodig, namelijk Fever Tree Indian Tonic Water. Dit gebruik je in combinatie met jonge genever om deze cocktail te maken! Wat je nodig hebt: 3 cl jonge genever, 15 cl Fever Tree Indian Tonic Water en wat ijsblokjes. Doe alle ingrediënten in een glas met ijsklontjes en enjoy!

Geniet van deze heerlijke cocktails met jenever 🙂

Hoe drink je een Nederlands borreltje?

Om te beginnen jenever moet je vaak “leren” drinken. Het is daarom verstandig om te beginnen met een mildere variant. Wanneer je dan meer ervaring hebt opgedaan, kun je overstappen op de sterkere oude jenevers.

Een Nederlands borreltje drink je het allerbeste uit speciale jenever glazen. Deze glazen zijn vaak klein en bolvormig met een brede rand bovenop waardoor je makkelijk aan de geur van de jaren kan ruiken. Naast deze glazen zijn er ook speciale lepels waarmee je de oude jenevers uit het glas kunt scheppen.
Als je jenever neat drinkt, dien je het dus in een bolvormig glas te schenken. Vul het glas ongeveer tweederde met jenever en ruik daarna even aan het glas voordat je een slok neemt. De geur van de jaren is namelijk net zo belangrijk als de smaak!

Een andere manier van jenever drinken is het zogenaamde jenever aan zetten:
Om jenever “aan” te krijgen gebruik je een normaal longdrinkglas of een tumbler. Vul het glas met ijsblokjes tot ongeveer tweederde en voeg dan heel langzaam water toe tot het glas vol is. Het water verdunt en de-alcoholiseert de jenever waardoor het minder sterk smaakt en makkelijker te drinken is. Een goede manier dus om dit Nederlandse borreltje te leren drinken.

Lees ook deze blog over vodka